Janet en Linda zijn al vanaf de brugklas bevriend. Ze hebben al veel samen meegemaakt, maar de laatste tijd gaat het minder goed tussen hen. Ze spreken nog wel samen af, maar echt samen lachen is er niet meer bij. Janet en Linda groeien uit elkaar. Vrienden hebben is fijn, maar soms loopt het niet zo lekker. Duw je dat gevoel weg of spreek je het uit?
Een beetje spanning komt in de beste vriendschappen voor. Je irriteert je aan de ander of je bent teleurgesteld. Vaak gaat dit wel weer over. Er over praten is niet makkelijk en zeker niet als je ruzie het liefst vermijdt. Het kan zijn dat als je erover begint de ander boos wordt of wegloopt. Misschien is de vriendschap wel gelijk voorbij.
Niet eerlijk heeft ook negatieve gevolgen voor je vriendschap. Je kan jezelf niet meer zijn. Je hebt je irritatie ingeslikt, ja- geknikt, maar het was niet gemeend. Je deed alsof. Praat je daar niet over, dan zal je irritatie alleen maar toenemen en misschien op een heel andere manier naar buiten komen die schadelijk is voor jullie vriendschap. Bijvoorbeeld doordat je niet echt meer naar je vriend(in) luistert of dat je opeens tegen de ander uitvalt.
Eerlijkheid
Eerlijkheid in een vriendschap kan veel opleveren. Vrienden zouden juist van elkaar kritiek moeten kunnen verdragen. Elkaar vertrouwen betekent ook dat je samen kan praten over minder leuke momenten en eigenschappen van elkaar, dat is zelfs erg belangrijk in een vriendschap. Eerlijk zijn over jouw gevoel en gedachten betekent ook dat je die persoon en jullie vriendschap serieus neemt. Je geeft de ander de mogelijkheid om iets met jouw kritiek te doen.
Zeg je niks, dan geef je eigenlijk de vriendschap op. De ander krijgt niet de kans om een weerwoord te bieden. Terwijl een weerwoord er juist voor kan zorgen dat je weer meer begrip voor de ander kunt opbrengen. Het kan er zelfs voor zorgen dat je erachter komt dat je er zelf (gedeeltelijk) naast zit. Heb je het over belangrijke dingen in de vriendschap, bijvoorbeeld wanneer je vindt dat het te vaak over de ander gaat in jullie gesprekken of dat je vriend(in) haar zin geregeld doordrijft, dan kan een gesprek behoorlijk pijnlijk zijn.
De andere kant van het verhaal
Misschien ben jij onderdeel van het gedrag van de ander. Dan ben je er zo in gegroeid samen, waarbij de één bijvoorbeeld de vragensteller is geworden en de ander de verteller of de één de gangmaker en de ander de volger. Maak er daarom een open gesprek van. Sta zelf ook open voor feedback.
Het is goed om te bedenken dat jouw teleurstelling of irritatie allereerst jouw kijk op de situatie is. Je kunt dus het gesprek beginnen met ‘Ik wil wat zeggen, maar je hoeft niet met mij eens te zijn.’ Zo geef je aan de ander de ruimte om een weerwoord te geven. Of vertel je vriend(in) dat je om haar/hem geeft en dat je graag vrienden wilt blijven, maar dat je het idee hebt dat….Houd het zo veel mogelijk bij jezelf door je boodschap te beginnen met ‘ik’: ‘Ik heb het gevoel dat…’, ‘Ik merk dat…’. Op die manier is de kans kleiner dat de ander zich aangevallen voelt en is de kans dus groter dat ze hoort wat je zegt. Soms is het handig om vooraf te bedenken wat je gaat zeggen. Overigens kan zo’n gesprek nog altijd verkeerd aflopen. Misschien voelt je vriend(in) zich prettiger bij vrienden die niet zo kritisch zijn en gaat ze je uit de weg. Misschien worden jullie het niet met elkaar eens en moeten jullie het onderwerp voorlopig laten rusten.
Wie de bal kaatst kan hem terugverwachten
Als je eerlijk tegen de ander bent, dan wordt de ander ook eerlijk tegen jou. Wil je dat? Kan jij dat hebben? Wat voor soort vriendschap wil jij? Misschien vind je het niet zo belangrijk om altijd open kaart te spelen en wil je gewoon samen leuke dingen doen. Aan de andere kant: wat kan er gebeuren als iemand kritische dingen tegen je zegt? Het is een uitdaging om vrienden met wie je het moeilijk hebt, niet uit de weg te gaan of te laten vallen. Net als een moeilijk boek of een ingewikkelde film kan een moeilijke vriendschap je iets leren. Het kan je uitdagen je zelfbeeld te corrigeren door de onaangename waarheden die hij/zij tegen je uit te spreekt. Dat kan irritatie of boosheid oproepen, maar ook leiden tot een hechte vriendschap. Een vriend kan je zo uitdagen je leven (en je gedrag) te veranderen.
De Griekse filosoof Aristoteles noemde een vriend daarom een ‘andere ik’. Hij kan zich in jou inleven en je laten zien wie je bent en hoe je overkomt als je op een bepaalde manier handelt. Wie weet heb jij daar geen idee van of een heel ander beeld. Sta je ervoor open, dan kun je ervan leren.
Soms levert eerlijkheid wat op. Soms ook niet. Dan begrijpt de ander niet wat je bedoelt of hij/zij begrijpt het wel, maar is het er niet mee eens en wil of kan er niks aan veranderen. Dat hoeft helemaal niet erg te zijn. Je hebt het gezegd en dat kan al genoeg zijn. Je komt voor jezelf op, zorgt dat er niks in de weg zit. En dat is goed voor je eigen gemoed. Door eerlijk te zijn verbeteren jouw sociale vaardigheden én jouw geestelijke gezondheid.
Compliment
Als je eerlijk bent en iemand confronteert met wat er volgens jou fout gaat, is het ook goed om iemand af en toe een eerlijk compliment te geven. Al is het alleen maar om de nadruk weer eens te leggen op alles wat er wél goed is aan jullie vriendschap. Het helpt om je vriendschap te verdiepen, de band te versterken en om te zorgen dat de ander zeker weet wat je voor hem/haar betekent. Ook al denk je dat sommige dingen allang duidelijk zijn, spreek ze toch uit. Stuur af en toe een kaart ter gelegenheid van ‘niks’. Schrijf erop wat jullie vriendschap voor jou betekent.
Filmtip: Les Intouchables